Điện Biên là một trong 21 tỉnh khó khăn thuộc miền núi phía Bắc, Tây Nguyên và Nam Trung bộ được thụ hưởng Chương trình “Mở rộng quy mô vệ sinh và nước sạch nông thôn dựa trên kết quả” vay vốn Ngân hàng thế giới. Mục tiêu quan trọng của chương trình đạt được là việc nâng cao nhận thức thay đổi hành vi của người dân về vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường vì sự phát triển bền vững.

Thực hiện các mục tiêu của Chương trình, ngành Y tế tỉnh đã triển khai các hoạt động truyền thông nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ thực hiện các nội dung hỗ trợ theo chương trình. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức từng bước thay đổi hành vi vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường của người dân. Trong quá trình thực hiện hoạt động nâng cao năng lực truyền thông giám sát và đánh giá được chú trọng. Các đơn vị chuyên môn đã xây dựng bộ công cụ truyền thông thay đổi hành vi, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường. Đào tạo chuyển giao bộ công cụ cho cán bộ địa phương thực hiện nhằm đảm bảo triển khai các loại nhà tiêu hợp vệ sinh hợp với mọi đối tượng. Tiến hành các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi trong trường học, trạm y tế và cộng đồng dân cư...

Năm 2021, hợp phần vệ sinh nông thôn thuộc Chương trình được triển khai tại 45 xã thuộc 9 huyện, thị xã. Mục tiêu đề ra: 100% hộ dân của 45 xã tham gia Chương trình được cung cấp kiến thức về vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, rửa tay với xà phòng nhằm duy trì xã đạt vệ sinh toàn xã, phấn đấu xã đạt vệ sinh toàn xã bền vững; hỗ trợ 979 hộ gia đình nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách của 27 xã thuộc 9 huyện, thị xây mới, nâng cấp nhà tiêu hộ gia đình… Trong đó, 35 xã thực hiện các hoạt động nhằm duy trì vệ sinh toàn bền vững; 10 xã thực hiện hoạt động kiểm đếm công trình nước, nhà vệ sinh của trường học, trạm y tế nhằm đánh giá và công nhận xã đạt vệ sinh toàn xã bền vững sau 2 năm. 

Triển khai Chương trình, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Điện Biên đã phối hợp cùng trung tâm y tế các huyện hướng dẫn kỹ thuật xây dựng nhà tiêu, tiến hành nghiệm thu nhà tiêu tại các hộ gia đình trong diện được hỗ trợ; đẩy mạnh kiểm tra, giám sát tiến độ, hỗ trợ kỹ thuật xây dựng, cải tạo nhà vệ sinh gia đình; hỗ trợ hoạt động truyền thông thay đổi hành vi; hướng dẫn tuyến huyện, xã lập hồ sơ minh chứng, kiểm đếm; hướng dẫn cán bộ xã và trạm y tế làm biên bản họp triển khai chương trình; lập kế hoạch hoạt động và hoàn thành bảng, biểu chuẩn bị công tác kiểm đếm; hướng dẫn các thôn, bản làm biên bản họp thôn...

Từ đầu năm 2021 đến nay, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã hỗ trợ, hướng dẫn kỹ thuật xây dựng, nghiệm thu 979 nhà tiêu của 979 hộ gia đình nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách của 27 xã thuộc 9 huyện, thị xã xây mới, nâng cấp nhà tiêu hộ gia đình. Hiện 90 hộ gia đình đã xây dựng xong nhà tiêu, 889 hộ đang xây dựng. Qua đó, góp phần thay đổi hành vi vệ sinh cá nhân và hộ gia đình, tăng tỷ lệ hộ gia đình nông thôn sử dụng công trình đạt vệ sinh trên địa bàn tỉnh.

Bằng nhiều hoạt động hỗ trợ cụ thể, thiết thực, việc triển khai hợp phần vệ sinh nông thôn bước đầu mang lại hiệu quả tích cực; được người dân đồng tình hưởng ứng. Qua việc sử dụng các phương tiện truyền thông phù hợp, dễ hiểu và có sức ảnh hưởng rộng rãi đến cộng đồng, nhận thức của cộng đồng về nước sạch, vệ sinh môi trường không ngừng nâng lên. Từ đó giúp họ thay đổi hành vi, thói quen trong sinh hoạt, đồng thời từng bước xoá bỏ tập quán sinh hoạt lạc hậu, thiếu vệ sinh của người dân nông thôn, đồng bào dân tộc thiểu số. Ngoài ra, Chương trình còn có ý nghĩa quan trọng nâng cao nhận thức, năng lực của đội ngũ cán bộ các cấp, đặc biệt tại tuyến xã và thôn bản về công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân. Sử dụng nguồn nước sạch, sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, ngoài việc nâng cao sức khoẻ của người dân còn góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng nông thôn mới tại mỗi địa phương, góp phần giúp thôn, bản sạch sẽ và văn minh hơn./.